De Miltenergie

De traditionele Chinese geneeskunde theorie maakt gebruik van de namen van organen om een patroon van gerelateerde fysieke en psychologische problemen te beschrijven. Wanneer ik het heb over een zwakke miltenergie, dan heb ik het over de miltfunctie volgens de traditionele Chinese geneeskunde. In sommige leerboeken wordt de milt ook wel de milt/pancreas genoemd, omdat de chinese milt meer overeenkomsten heeft met de westerse pancreas dan met de westerse milt. Ik zal proberen de verschillen tussen de westerse en Chinese milt te verduidelijken.

In de westerse geneeskunde is de fysieke milt een orgaan dat het bloed filtert; het verwijdert oude rode bloedcellen (erythrocyten). De milt produceert witte bloedcellen (lymfocyten) en speelt een belangrijke rol in het afweersysteem. Daarnaast functioneert het als opslagcentrum voor bloedplaatjes (thrombocyten).

De pancreas (alvleesklier) is een klier en produceert enzymen om de spijsvertering te vergemakkelijken. Ook speelt de pancreas een rol bij de suikerstofwisseling als producent van insuline en glucagon.

In de traditionele Chinese geneeskunde is de miltfunctie veel breder. Naast de fysieke miltfunctie worden ook de pancreas functie en de milt meridiaan functies hier mee bedoeld.

Klassieke functies van de milt in de TCM (traditionele chinese geneeskunde)

• De Milt beheerst de transformatie en het transport.
  • Een transformerende functie van de milt is het verwijderen van vocht en slijm uit de meridianen en organen van het lichaam. Problemen hiermee kunnen zich uitten in oedeem, diarree en vocht vasthouden. Als vocht verandert in phlegma (slijm) kunnen vleesbomen / cysten / tumoren en  vele andere problemen ontstaan. 
• De Milt speelt een belangrijke rol bij de spijsvertering waar voedsel wordt omgezet in qi (Energie) en xue (Bloed)
• • Deze functie omvat de transformatie van water en voedsel in de Qi en bloed van het lichaam. De milt is het belangrijkste orgaan voor de productie van Qi en bloed in het lichaam. Wanneer de milt goed functioneert heeft iemand een goede eetlust, sterke spijsvertering en bruisende energie. Als deze functie zwak is kunnen klachten optreden als opgeblazen gevoel, reflux, vermoeidheid, diarree, slechte eetlust en / of ondervoeding.
• De Milt heerst over het Bloed.
• De Milt helpt bij de aanmaak van bloed en zorgt er ook voor dat het bloed in de juiste banen blijft stromen.
  • Bloedverlies (via ontlasting, vaginaal of uit de neus) is altijd het gevolg van een zwakke miltenergie.
• De Milt beheerst de spieren, het vlees en de vier ledematen.
  • Een zwakke miltenergie kan spierzwakte of atrofie geven.
• De Milt mondt uit in de mond.
• • Een goede miltenergie zal leiden tot een goede eetlust en een goed gevoel voor smaak. Een zwakke miltenergie zal leiden tot een slechte eetlust en verminderde (of verlies) van smaak. De staat van de lippen kan een maat zijn voor het functioneren van de milt. Droge en gebarsten lippen duiden op problemen met het vocht metabolisme en bleke lippen wijzen op een algehele zwakte van de milt energie.
• De Milt is gekoppeld aan de Maag

Oorzaak

De milt speel een grote rol bij de spijsvertering. Verkeerde voeding door een voedingsintolerantie kan de miltenergie makkelijk uit balans brengen. Niet alleen verkeerde voeding, maar ook eenzijdig eten of een teveel aan vet, alcohol, melkproducten, rauwkost, kruiden en suiker kunnen de miltenergie verzwakken. Hetzelfde geldt voor onregelmatig eten, lang vasten of gehaast eten.

Daarnaast raakt de miltenergie verstoord door te veel in het hoofd zitten, teveel denken, piekeren en zorgen maken.

Een te dominante of sterke leverenergie (door stress en opgekropte emoties) kan de miltenenergie eveneens schaden.

Symptomen

Klachten die passen bij een milt zwakte zijn slechte eetlust, vermoeidheid en maag- darmklachten zoals diarree en zuurbranden. Ook spierklachten en bloedingen (uit neus, vaginaal of uit de darmen) passen bij een niet goed functioneren van de miltenergie.