Acupunctuur

Acupunctuur wordt in China al meer dan 2500 jaar toegepast en is een van de pijlers van de traditionele Chinese geneeskunde (TCM). De andere pijlers zijn de Chinese kruiden, Qi Qong (bewegingsleer) en Tuina (massage techniek). In China wordt acupunctuur zelden alleen als primaire behandelmethode toegepast. Acupunctuur wordt meestal gebruikt in combinatie met kruiden, voedings- en leefstijladvies. Met acupunctuur kun je heel goed acute klachten (yang klachten) behandelen, maar minder goed chronische klachten (yin klachten). Acupunctuur is wel in staat om energie te verspreiden of te verplaatsen, maar minder goed geschikt om energie te versterken of aan te vullen. Daarom is de aanvulling met kruiden, voedings- en leefstijladvies zo belangrijk. De meeste acupuncturisten in Nederland maken geen gebruik van deze combinatie. Ik doe dit in mijn praktijk juist wel.

In mijn praktijk zie ik met name chronische klachten. De gezondheidszorg in Nederland en de onbekendheid met acupunctuur in Nederland zorgen er voor dat acute klachten meestal door de reguliere zorg worden behandeld. Acute klachten ontstaan niet uit het 'niets'. Meestal ligt daar een meer chronische oorzaak aan ten grondslag.

Bij chronische klachten is het effect van acupunctuur minder sterk, daarom wordt in de praktijk van dokter Veenstra acupunctuur in combinatie met een homeopathische behandeling en voedings- en leefstijladviezen gegeven. Een homeopathisch middel is heel goed in staat om een zelfde soort ondersteuning aan acupunctuur te geven als Chinese kruiden. Met een homeopathisch middel kan wel de basisenergie versterkt worden. Naast een homeopathisch middel en / of acupunctuur krijgt u vaak een dieet advies van dokter Veenstra. Deze combinatie werkt heel goed. Met homeopathie en acupunctuur zijn de meeste lichamelijke en psychische klachten goed te behandelen. Wanneer deze combinatie niet toereikend is, heeft Dokter Veenstra ook nog de mogelijkheid om uw klachten met Chinese kruiden te behandelen.

Wat is acupunctuur?

Acupunctuur is letterlijk prikken met naalden (Latijn acus = naald en pungere = steken). Acupunctuur is een energetische geneeskunde. Dit is een voor Nederlanders meestal niet bekende en vage term. Maar acupunctuur wordt gebruikt om de energie van een mens te beïnvloeden. Acupunctuur punten zijn verbindingspunten tussen het lichaam en het energieveld. Als de energie (qi) niet goed verdeeld is over het lichaam ontstaan overschotten en tekorten, of lokale blokkades met als gevolg ziekte of (lichamelijke) klachten. Ziekte is een uit het evenwicht zijn van qi. Dit kun je met acupunctuur weer in balans brengen.

Een acupunctuurpunt kan op verschillende manieren beïnvloed worden. Niet alleen door het prikken met een naald. De bekendste voorbeelden hiervan zijn Moxa (hitte), laseracupunctuur en electroacupunctuur. Respectievelijk worden de acupunctuurpunten dan beïnvloed door temperatuur, licht en elektriciteit. Maar acupunctuurpunten zijn ook te stimuleren met magneten, door massage (acupressuur) en met de energie van een behandelaar (bijv. Reiki).

Acupunctuur in Nijmegen

In de praktijk van dokter Veenstra wordt gebruik gemaakt van hele dunne steriel voorverpakte wegwerpnaalden van roestvrij staal. Mijn ervaring is dat hoe minder naalden er gebruikt worden, hoe effectiever het stimuleren van het onderliggende acupunctuurpunt is. Door alleen de acupunctuurpunten te stimuleren waar het diepste probleem (oorzaak) zit, heb je niet alleen minder naalden nodig, maar hoef je de naalden ook minder snel en minder vaak te herhalen. Dit scheelt uiteindelijk een hoop afspraken en dus geld. In de praktijk betekent dat meestal 4 soms 6 naaldjes nodig zijn. Het prikken van een acupunctuurpunt is vrijwel pijnloos, al kun je wel een prikje voelen, met name als er veel spanning op een punt zit. Na het plaatsen van de naald wordt de naald door mij niet meer gemanipuleerd zoals dat bij dry needling en andere acupuncturisten soms wordt gedaan. Vooral dit manipuleren kan pijnlijk zijn.

De meeste acupunctuur behandelingen vinden plaats tijdens de reguliere controles, naast de behandeling met een homeopathisch middel. Bij enkele klachten is het gebruik van acupunctuur zo effectief dat het niet nodig is om de behandeling ook nog met een een homeopathisch middel te ondersteunen. Voorbeelden hiervan zijn aangezichtspijnen, sinusitis, hooikoorts, hielspoor, griep, gewrichtsklachten (frozen shoulder, nek-, rughernia, tenniselleboog, knie of heuppijnen) en stoppen met roken.

Voor de meeste klachten geldt dat het zinvol is om naast de behandeling met acupunctuur ook een behandeling met een homeopathisch middel te overwegen. Ook al reageren de klachten heel goed op acupunctuur, soms is het nodig om te voorkomen dat klachten makkelijk weer terugkomen en moet een onderliggende dysbalans ook hersteld worden. Meestal is een homeopathische benadering dan effectiever, omdat er minder behandelingen nodig zijn.

Uiteraard gebeurt de behandeling in overleg met u en wordt tijdens het eerste consult gekeken wat voor uw klachten de meest ideale behandeling is.

Acupunctuur en wetenschap

Van acupunctuur is inmiddels met moderne technieken zoals PET scans aangetoond dat het prikken van een acupunctuurpunt bepaalde centra in het zenuwstelsel activeert. Ook talloze studies volgens de modernste richtlijnen in China en andere landen tonen de effectiviteit van acupunctuur aan bij tal van verschillende aandoeningen. Dit is ook de reden dat acupunctuur in veel westerse landen, zoals de Verenigde Staten, Engeland, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland acupunctuur gewoon in het basispakket zit en in ziekenhuizen wordt toegepast. Ook de World Health Organisation erkent acupunctuur en heeft een lijst met aandoeningen opgesteld, waarbij acupunctuur voorkeur van behandelen is. Meer dan drie miljard mensen maken gebruik van acupunctuur. Dit houdt in dat wereldwijd meer mensen met acupunctuur worden behandeld dan met reguliere geneeskunde.

Eigenlijk is het opmerkelijk dat deze studies een positief effect voor acupunctuur laten zien, omdat de manier van onderzoek doen ongeveer de minst gunstige manier is om aan te tonen dat acupunctuur werkt. Tijdens studies wordt meestal gebruikt gemaakt van nep prikken (sham needles). Dit wordt gezien als placebo behandeling en dit effect wordt vergeleken met daadwerkelijk prikken. Maar dit nep prikken heeft ook al een licht effect op het onderliggende acupunctuurpunt. Daarnaast worden er meestal vaste puntencombinaties geprikt met acupunctuurpunten, die voor de meeste (lees gemiddelde patient) werkzaam moeten zijn. Een gemiddelde patiënt bestaat echter niet en de toegepaste behandeling is dan ook nooit optimaal omdat er niet naar de individuele oorzaak van de klachten gekeken wordt. Iedereen is uniek en ook elke lichamelijke klacht is uniek en vraagt meestal ook om een behandeling die uniek is. Dit betekent dat het gemeten effect van de studies, veel lager ligt dan de ervaringen in de praktijk wanneer een acupunctuur behandeling wel op de individuele behoeft is afgestemd.

Nederland en acupunctuur

In Nederland zijn we echter nog niet zo ver dat acupunctuur erkend wordt. We lopen ver achter op de andere landen in Europa en de Westerse wereld. Dat acupunctuur nog steeds niet erkend wordt in Nederland is heel triest. Vooral als je bedenkt dat een hele hoop reguliere behandelingen niet evidence based zijn. Schattingen lopen uiteen maar waarschijnlijk maar slechts tussen de 20 en 30% van de reguliere behandelingen zijn evidence based onderzocht. Terwijl dit toch het argument is wat het meest gebruikt wordt om acupunctuur niet te erkennen.

De enige verklaring die ik kan bedenken dat in Nederland acupunctuur nog niet de erkenning krijgt die het verdiend is dat het werkingsmechanisme onbekend is. Bovendien wordt er in de traditionele Chinese geneeskunde gebruik gemaakt van begrippen die niet in de reguliere geneeskunde worden gehanteerd. Zo is bijvoorbeeld nooit een duidelijk anatomisch substraat voor meridianen, acupunctuurpunten en Qi vastgesteld. Logisch ook omdat acupounctuur een energetische geneeskunde is en de meridianen en qi geen anatomisch chemisch substraat hebben. Toch is wel gevonden dat er op de plek van een acupunctuurpunt een grotere dichtheid aan zenuwuiteinden aanwezig is, vergeleken met plekken in de beurt van dit acupunctuurpunt. Helaas wordt in Nederland op grond van het bovenstaande acupunctuur binnen de reguliere geneeskunde als onwerkzaam gezien en beschouwd als kwakzalverij. Terwijl inmiddels talloze onderzoeksstudies heel duidelijk een positief en groter effect laten zien van acupunctuur ten opzichte van placebo behandelingen en reguliere behandelingen

Ook van een hoop reguliere medicatie is de werking niet altijd precies bekend. Belangrijker is dat acupunctuur werkt. Gelukkig weten steeds meer mensen mijn praktijk te vinden ondanks de tegenwerking van de Nederlandse Staat en gebrek aan ondersteuning vanuit de reguliere hoek.